Baczewski J.A.
Baczewski J.A. – jedna z największych w kraju fabryk wyrobów spirytusowych eksportowanych do wielu państw na świecie. Przedsiębiorstwo powstało w 1782 z inicjatywy Layba Baczelesa we wsi Wybranówka i prowadzone było przez kolejne pokolenia Baczewskich. Do rozwoju firmy, uchodzącej za najnowocześniejszą na kontynencie europejskim przyczynił się w szczególności Józef Adam Baczewski (marka J.A. Baczewski). Przy wytwarzaniu produktów sięgano po nowatorskie rozwiązania w szczególności aparaty do destylacji. Nowoczesne technologie przyczyniły się do usprawnienia produkcji i zwiększenia wydajności pracy oraz jakości wyrobów alkoholowych. Najbardziej rozpoznawalnymi markami firmy były Monopolowa i Perła. Firma posiadała filie w Paryżu i Wiedniu. W okresie międzywojennym przedsiębiorstwo odnotowało szczególny rozwój, a produkty były prezentowane na licznych wystawach. Wyroby, w tym wódki i likiery były eksportowane za Ocean Atlantycki, do Ameryki Północnej i Południowej, a także do Australii. Wraz z rozwojem fabryki zaczęto zwracać uwagę na siłę reklamy i marketingu. Nabywcy przez innowacyjne etykiety i druki reklamowe zapoznawali się z poszczególnymi wyrobami oraz ich jakością. Na Wystawie Krajowej we Lwowie firma zaprezentowała się przez nietypowy kształt pawilonu w formie karafki (1894). Zastosowano różne kształty i wzory butelek, co pozwoliło na rozwój designu. Produkty przedsiębiorstwa prezentowane podczas Londyńskiej Wystawy Spirytusowej zdobyły wszystkie możliwe nagrody (1925). Firma wzięła udział w Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu zorganizowanej z okazji 10-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Wybuch II wojny światowej doprowadził do zniszczenia fabryki. Po wojnie została reaktywowana w Wiedniu, potomkowie Baczewskich odzyskali prawa do znaku towarowego tym samym wznawiając produkcję (1956). Na polski rynek firma J.A. Baczewski powróciła w 2011.
Źródła: J. Besala, Alkoholowe dzieje Polski: czasy rozbiorów i powstań, Poznań 2017; T. Lachowski, J.A. Baczewski, Ilustrowana historia wódki, Warszawa 2015; Ł. Tylczyński, Wódka czy Vodka? Firma rodzinna J.A. Baczewski, „Family Business. Zarządzanie Firmą Rodzinną” 2016, nr 2; F. Kowalik, Czysta na salonach. J.A. Baczewski to legenda polskich wódek i... marketingu, https://www.forbes.pl/historia-ja-baczewski-slynnej-polskiej-wodki/8hpzse9; http://baczewski-vodka.pl/pl/ (dostęp: 03.03.2019).